Çağlayan

Çağlayan, Orhan Şaik Gökyay'ın Ekim 1925-Mayıs 1926 tarihleri arasında Balıkesir'de çıkardığı mecmuadır. Harf İnkılabı öncesinde on beş günde bir sayı olmak üzere toplamda on beş sayı çıkmıştır. Dergi kapağında "Edebî, İlmî Mecmua" tabiri vardır. Saman kağıdına Balıkesir Karesi Matbaası tarafından basılmıştır ve arka ve ön kapak dahil edilmeden on altı sayfalık bir içeriğe sahiptir. Dergideki yazıların yayımlanmasında baz alınan temel ölçüt güzelliktir ve derginin ilk sayısında "Çağlayan Niçin Çıkıyor" başlıklı yazıda bu konuya özel olarak değinilmiştir. Dergi içeriğinin Millî Edebiyat anlayışı üzerine kurulduğu saptamasını yapmak mümkündür. Aynı zamanda eski ve yeni Türk edebiyatı bir biçim olarak görülmüş ve ayrım gözetilmemiştir. Bu yaklaşımlarının en genel izleri 1 Mart 1926 tarihli 10. sayıda Ruhi Naci Sağdıç'ın "“Halk Edebiyatı Münâkaşası" adlı yazısında görülür.

Türkiye'de alfabe sorununun tartışıldığı dönemlerde dergide bu konu hakkında Avram Galanti tarafından da makale yayımlanmıştır. Avram Galanti yapılacak değişikliğin zararlı sonuçlarına değinmiş ve kültürel kopukluk eleştirisinde bulunmuştur. Sonrasında bu düşüncesine karşı çıkan Falih Rıfkı Atay'la tartışmalara girmiştir. Dergide bu tür güncel tartışmalar dışında yeni çıkan kitaplar hakkında tanıtım ve inceleme yazıları da yer almıştır. Halide Edib Adıvar'ın Vurun Kahpeye adlı romanı dergide Mansur Tekin tarafından incelenmiş ve ana kahraman üzerinde sıklıkla durulmuştur. Tıpkı dönemin diğer dergileri gibi Çağlayan'da da eğitim konusuna önem verilmiş ve Talimi Tercümeler başlığı altında Avrupa dillerinden üç adet tercüme ile bir telifli makale yayımlanmıştır. Dergi yazarlarından bazıları da bu tercümelere paralel olan yazılar kaleme almıştır. Bu konuların dışında felsefe ve sosyoloji üzerine de incelemeler yayımlanmıştır.

Orhan Şaik Gökyay, Esat Adil Müstecaplıoğlu, Sabahattin Ali, Arif Nihat Asya, Tokadizade Şekip, Ruhi Naci Sağdıç ve Rifat Ahmet Moralı gibi Cumhuriyet dönemininin önemli edebiyatçıları ve aydınları dergide sürekli olarak yazıları yer alan kişilerdir. Ayrıca Ali Ekrem Bolayır, Ali Faik Ozansoy, Ekrem Yâver, Kemal Edip Kürkçüoğlu, Mehmet Âkif Ersoy, Kazım Nami Duru, Burhan Arpad, Ali Şevket Bilgin, Asım İsmet Kültür ve Ziya Gökalp küçük çaplı içerikler ile dergiye katkıda bulunmuştur.