Yaş Türkistan

Anasayfa
Dergiler
Yaş Türkistan

Dönem: 1929-1939
Kaç Sayı Çıktı: 117
Basım Yeri: Berlin - Paris
İmtiyaz Sahibi: Mustafa Çokayoğlu
Yazı İşleri Müdürü: Mustafa Çokayoğlu

Yaş Türkistan

117 sayıdan oluşan ve 10 ciltlik bir koleksiyon oluşturan Yaş Türkistan mecmuası, muhaceretteki Türkistan millî mücadelesinin 1929–1939 yılları arasındaki her safhasını anlamamızı sağlayacak karakterdedir. İki dünya savaşı arasında neşredilmiş olması, devre dair beynelmilel durumun tedkik edilmesine, daha da mühimi aynı devre denk gelen Sovyetlerin Türkistan'ı dönüştürme politikalarının değerlendirilmesine mühim katkı sağlayacak bir kaynak olmasını sağlamaktadır.

Edebî yönü çok az olan Yaş Türkistan’ın, siyasî bir mecmua olduğunu söylemek mümkündür. Yaklaşık olarak 5.000 sayfalık bir külliyat teşkil eden mecmua 10 yıl süreyle hiç sekteye uğramadan yayınlanmıştır. Bazı sayılar iki sayı hâlinde çıkarılmıştır. Bir sayısı ortalama 42 sayfadan oluşan mecmuada hemen hemen her sayının dış kapak kısmında abone şartlarına yer verilmiştir. Mecmuanın dış kapağında Fransızca olarak mecmuanın adı ve Mustafa Çokayoğlu’nun adresine yer verilmiştir.

Dergide 1761 yazı bulunmaktadır. Bu yazıların mühim bir kısmı Batı Türkistan ile ilgili makale ve diğer yazılardan oluşmaktadır. Diğer kısmı ise Doğu Türkistan, Kafkasya, İdil-Ural ve Kırım ile alakalı meseleleri içermektedir. Mecmua muhteva olarak; siyasî, edebî ve haberler bölümlerinden oluşmaktadır. Siyasî bölümde; Türkistan'da, (Kafkasya, İdil-Ural ve Kırım dâhil) Sovyetlerin uyguladığı pamuk, eğitim, muhaceret, yerlileştirme, iktisat ve din politikaları, muhacirlerin yaşamları, millî mücadelenin ehemmiyeti, gerekleri ve metodları hususlarına ağırlık verilmiştir. Edebî bölümde; kitap tanıtımları, tercümeler ve şiirler yer almaktadır. Haberler bölümü ise; dış haberler ve Türkistan haberleri olarak iki kısımda sunulmaktadır. 117 sayının tamamı için bu sistemin geçerli olduğu söylenemez. 1–27 arası sayıların ilk sayfasında, konular, bu üç başlık altında toplanmıştır. Sonraki sayılarda ise Siyasî Bölüm, Edebî Bölüm veya Haberler diye bir başlık kullanılmadan, "Bu Sanda" şeklindeki başlıkla tüm içerik gösterilmektedir.

Mecmuanın, Türkiye’nin Sovyetler ile münasebatı aleyhinde yazılar ihtiva etmesi sebep gösterilerek 01.10.1934 tarihli karar ile Türkiye’ye sokulması yasaklanmıştır. Mecmuanın başmuharriri olan Çokayoğlu Mustafa hâricinde, Timuroğlu, Toktamışoğlu, Canay, Taşbalta, Baltabay, İlter, Abdülvehhab imzaları göze çarpmakta ve sıkça görülmektedir.

Yaş Türkistan

Yaş Türkistan

Dergi Sayıları