Alparslan TÜRKEŞ

1917-1997

Koyunoğulları ailesinden Tuzlalı Ahmed Hamdi Bey’in ve Fatma Zehra Hanım’ın oğlu olarak 25 Kasım 1917’de Lefkoşe’de doğdu. 1933’te İstanbul’a göç ettiler ve burada Kuleli Askeri Lisesi’ne kaydolundu. 1936’da Kuleli’yi, 1938’deyse Harp Okulu’nu bitirdi. 1939’da piyade asteğmeni olarak Atış Okulu’na girdi ve teğmen rütbesiyle mezun oldu. Refik Yurtsever’in yeğeni Muzaffer Hanım ile 1940 yılı başında evlendi. Gelibolu’da 58. Piyade Alayı 5. Bölük komutanlığına tayin edildi. Balıkesir Edincik, Erdek, Marmara adasında görev yaptı.

Gençliğinde Ziya Gökalp’in ve Nihal Atsız’ın eserlerinden etkilendi. 1944’te üsteğmen iken “Irkçılık-Turancılık” suçlamasıyla Nihal Atsız, Orhan Şaik Gökyay gibi Türkçülerle birlikte yargılandı ve işkence gördü. 1945’te Askerî Yargıtay kararıyla beraat etti ve tekrar ordudaki görevine döndü. 1955’te Harp Akademisi’ni bitirdi ve ABD’ye gönderildi. Burada Amerikan Harp Akademisi’ni ve Piyade Okulu’nu bitirdi. 1955-1957 yıllarında Washington’da NATO Dâimî Komitesi’nde Türk Genelkurmayı temsil heyetinde çalıştı. 1959’da Almanya’da Atom ve Nükleer Okulu’na staja gönderildi. Bu eğitiminin ardından albaylığa yükseltildi ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı NATO şube müdürlüğüne getirildi.

Milli Birlik Komitesi’nin (MBK) 37 üyesinden biri olarak 27 Mayıs 1960 İhtilali bildirisini okudu. Bu, daha sonraki yıllarda “ihtilalin tok sesli kudretli albayı” olarak nitelendirilmesine sebep olacaktı. İhtilal sonrası başbakanlık müsteşarlığı vazifesini yürüttü. MBK içinde başlayan görüş ayrılıkları neticesinde 13 Kasım 1960 darbesiyle tasviye edilen “14’ler” yurtdışı görevlerine gönderildi. Türkeş, Yeni Delhi Büyükelçiliği müşaviri olarak Hindistan’a sürüldü. Bu görevdeyken Cemal Gürsel’e gönderdiği bir mektupla, yargılanmakta olan Adnan Menderes ve Demokrat Parti ileri gelenlerinin idam edilmemesini istedi. Yirmi beş ay sonra 23 Şubat 1963’te Türkiye’ye döndü.

Yurda döndükten sonra 31 Mart 1965’te Dündar Taşer, Ahmet Er, Muzaffer Özdağ, Rifat Baykal, Mustafa Kaplan gibi eski Millî Birlik Komitesi arkadaşlarıyla birlikte Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi’ne katıldılar. 1 Ağustos 1965’te düzenlenen kongredeyse partinin genel başkanı oldu. Yine bu yıl Ankara’dan milletvekili seçildi ve 1966 yılında cumhurbaşkanlığına adaylığını koydu ancak on bir oy aldı. 1969’da Adana İl Kongresi’nde partinin adı Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) olarak değiştirildi, yeni amblem belirlendi.

1969-1973, 1973-1977 dönemlerinde Adana’dan milletvekili seçildi. Vekilliği 1980 yılına kadar dört dönem boyunca sürdü. 1975’ten sonra Milliyetçi Cephe koalisyonlarında başbakanlık yardımcılığında bulundu. 1980 darbesi sonrasında hapsedildi ve 9 Nisan 1985’e kadar tutuklu kaldı. Darbeciler tarafından idam cezasıyla yargılandı, ancak beraat etti. 1987’de referandum sonrasında siyaset yasağı kalkınca tekrar siyasete döndü ve Milliyetçi Çalışma Partisi’ne girdi. 1991 genel seçiminde Refah Partisi ve Islahatçı Demokrasi Partisi ile seçim ittifakı yaptı, Yozgat milletvekili olarak meclise girdi. MÇP, 1993’te yeniden MHP oldu. 1995 seçimlerinde meclis dışında kaldı. Türkeş geçirdiği kalp krizi sonrasında 4 Nisan 1997’de Ankara’da vefat etti.

Türkeş partinin ana prensibi olan “Dokuz Işık” doktrinini kaleme aldı. Soğuk Savaş yıllarında sosyalist-komünist grupların karşısında yer alan komandolar, bozkurtlar ve ülkücüler isimleriyle anılan milli hareketinin lideridir, Türk milliyetçileri tarafından “Başbuğ” olarak anılır.

Bazı Eserleri: Temel Görüşler, Yeni Ufuklara Doğru 1944 Milliyetçilik Olayı, 12 Eylül Adaleti: Savunma, Gönül Seferberliğine, Dokuz Işık ve Türkiye, Sistemler ve Öğretileri, 27 Mayıs, 13 Kasım, 21 Mayıs ve Gerçekler, Bunalımdan Çıkış Yolu, Türkiye Meseleleri, Kahramanlık Ruhu, Milli Doktrin 9 Işık, Dış Meselemiz

Yazıları (86)

Celadet

Milli Hareket 9.Sayı 4.Sayfa

Nisan 1967

Üçüncü Yol

Milli Hareket 24.Sayı 2.Sayfa

Temmuz 1968

19 Mayıs

Bozkurt (1972 - 77) 72-73.Sayı 7.Sayfa

Nisan - Mayıs 1977

Tarihi Mektup

Devlet 9.Sayı 9.Sayfa

Haziran 1969

Devlet 345.Sayı 7.Sayfa

Haziran 1976

Devlet 375.Sayı 1.Sayfa

Ocak 1977

MHP

Devlet 29.Sayı 6.Sayfa

Ekim 1969